دل آدمی و مراتب آن در عرفان اسلامی

Authors

  • زهرا گوزلی دانشجوی کارشناسی ارشد فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه الزهر
  • مرتضی شجاری دانشیارگروه فلسفه دانشگاه تبریز
Abstract:

عرفا انسان را آیینه تمام‌نمای الهی می‌دانند. از نظر آنها همان‌گونه که خداوند دارای اسما و صفات مختلف و به تبع آن دارای جلوه‌های گوناگونی است، حقیقت انسان نیز واحد کثیری است که به واسطه تجلیات گوناگون، اسامی متعدد می‌یابد. بیشتر صوفیه دل آدمی را حقیقت وی می‌دانند و جلوه‌های آن را «لطایف سبعه» نامیده‌اند. این لطایف عبارتند از طبع، نفس، عقل، قلب، سِرّ، خفی و اخفی. در سیر و سلوک از این هفت مرحله، به عنوان مراحل ترقی و تکامل انسان نام برده می‌شود. نفس آدمی اگر استعداد خود را کامل کند، یعنی آنچه را که بالقوه دارا است، بالفعل گردد و آیینه تجلی الهی شود، «دل» نام می‌گیرد که مجمع‌البحرین و محل تلاقی دو عالَم ظاهر و باطن است؛ در این هنگام گنجایش حق را یافته، عرش الهی می‌گردد؛ بنابراین تمامی مراتب و لطایف انسانی را می‌توان جلوه‌های «دل» دانست. در این مقاله با اشاره به حقیقت دل از دیدگاه عارفان، کوشش می‌شود مراتب آدمی یا همان «لطایف سبعه انسانی» در دو قوس نزولی و صعودی، بررسی و تحلیل شود.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

دل آدمی و ویژگی‌های آن از دیدگاه عین‌القضات همدانی

To ‘eyn al-Qozāt Hamadāni, the heart is the essence of humanity, a divine subtle truth temporarily encapsulated by the impure material body. This essence, the divine tabula raza on which God’s message is recorded, cannot be uncovered as long as the material mask is not removed. To Hamadāni, God resides within man if he is prepared to look based on verse 21 of the Zāreyāt chapter of the holy Qur...

full text

گوهر دین و دینداری از منظر عرفان اسلامی (باتأکید بر رابطه آن با مراتب هستی)

«گوهر دین و دینداری» مسأله‌ای فلسفی- کلامی است که بستر آن مغرب و زمان رویش آن رنسانس می‌باشد. دو نظریه «تجربه دینی» و «حکمت خالده» از دیدگاههای مطرح در این زمینه‌اند. در نگرش اول گوهر دین، تجربه‌ای است که سبب می‌شود، فاعل آن تجربه، دیندار تلقی گردد و صدف مجموعه عقاید خواهد بود که با وصول به گوهر از آن استغناء حاصل می‌شود و در نظریه دوم دینْ دارای دو ساحت ظاهری و باطنی است و سطح باطنی آن توحیدی ...

full text

گوهر دین و دینداری از منظر عرفان اسلامی (باتأکید بر رابطه آن با مراتب هستی)

«گوهر دین و دینداری» مسأله ای فلسفی- کلامی است که بستر آن مغرب و زمان رویش آن رنسانس می باشد. دو نظریه «تجربه دینی» و «حکمت خالده» از دیدگاههای مطرح در این زمینه اند. در نگرش اول گوهر دین، تجربه ای است که سبب می شود، فاعل آن تجربه، دیندار تلقی گردد و صدف مجموعه عقاید خواهد بود که با وصول به گوهر از آن استغناء حاصل می شود و در نظریه دوم دینْ دارای دو ساحت ظاهری و باطنی است و سطح باطنی آن توحیدی ا...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 9  issue 33

pages  139- 176

publication date 2013-12-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023